Nevenstromen, bijproducten, overproductie, … allemaal grondstoffen om in de eerste plaats tot voeding te verwerken. Van Rijsingen Ingredients startte een sapfabriek van groentereststromen.
Aan het woord is Gerbrand van Veldhuizen, directeur van vanRijsingeningredients
VanRijsingeningrediënts is partner van het eerste uur. Het woord neven- of reststroom willen ze niet horen: alles is waardevol. Zo waardevol om een nieuwe fabriek te bouwen. Want de reststroom wortel in de Benelux is gigantisch. De verwachting is dat de teller dit jaar de 300 miljoen kilo aantikt. De reststroom bestaat uit wortels die te klein, te groot of misvormd zijn, maar ook om het schraapsel dat ontstaat bij het raspen en snijden van de populaire oranje groente. De volledige wortel wordt verwerkt tot o.a. sappen, concentraten of vezels/poeders. Het bedrijf wordt door velen gezien als hét voorbeeld als het gaat om het verwaarden van plantaardige nevenstromen. VanRijsingeningredients maakt onderdeel uit van vanRijsingenGreen. Groenten of de stukken ervan die niet benut worden in het productieproces van de andere divisies van vanRijsingenGreen, worden door het bedrijf opgewaardeerd. Zo benutten ze bijvoorbeeld de wortelen die overblijven van vanRijsingenCarrotConcepts en van vanRijsingensource. ‘Voor ons is het altijd logisch geweest om op zoek te gaan naar mogelijkheden om nevenstromen te verwaarden. Sterker nog: het is ons businessmodel.’ VanRijsingeningredients is begonnen met een sapfabriek. ‘In eerste instantie maakten we vooral wortelsap. Stukken wortel die niet gebruikt worden, worden in onze machine geperst tot wortelsap. Ook maken we er concentraten van. Inmiddels persen we hier ook andere groenten, zoals komkommer, gember en verschillende koolsoorten.’
Food from Food
Gerbrand van Velthuizen: ‘We zijn al heel vroeg aangehaakt. Omdat wij voor onze productie afhankelijk zijn van nevenstromen, zijn wij altijd op zoek naar telers waar we mee samen kunnen werken. Vooral in Vlaanderen hebben we via Food from Food veel nieuwe contacten opgedaan. Deze contacten zijn heel waardevol voor ons. Aan de andere kant zijn we goed geholpen bij het optimaliseren van ons productieproces van vezels/poeders. Hier zijn we al een tijdje mee bezig, maar we blijven finetunen. Zo hadden we bijvoorbeeld vragen over hoe we de vezels kunnen ontkleuren, welke invloed de temperatuur heeft op het eindproduct en wat voor invloed het proces heeft op de inhoudsstoffen. Onder andere ILVO heeft ons heel goed geholpen bij deze vraagstukken. Voor de toekomst zien we veel potentie in de samenwerking met FI&S.’
Tekort aan reststromen
Tijdens het Food from Food project zag Van Veldhuizen dat wanneer je openstaat voor nieuwe ideeën en slim wilt samenwerken, je veel voor elkaar kunt krijgen. ‘Je restproduct kan dan ineens je nieuwe inkomstenbron vormen en vice versa.’ Daarom verwacht de directeur dat binnenkort niemand meer spreekt van reststromen. ‘Sterker nog, ik denk dat er straks een tekort ontstaat. Er ontstaan namelijk steeds meer projecten om nevenstromen te verwaarden.’
ILVO helpt innovatieve bedrijven om de volgende stap te zetten met de Food Pilot
ILVO is een belangrijke partner binnen het Food from Food project. Het Vlaamse wetenschappelijk onderzoeksinstituut is betrokken bij meer dan 10 projecten rondom de verwaarding van plantaardige nevenstromen. Toch vormt Food from Food maar een fractie van de werkzaamheden van ILVO. Maandelijks weten tal van nationale (en ook steeds meer internationale) bedrijven en kennisinstellingen het Vlaamse onderzoeksinstituut te vinden. Een interview met Nathalie Bernaert.
Waar staat ILVO voor?
Nathalie Bernaert: ‘ILVO staat voor Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek. Als onderdeel van de Vlaamse overheid profileren we ons als een loyale en onafhankelijke onderzoekspartner die sterk gelooft in multidisciplinair onderzoek met zowel academische als industriële partners. Ons doel is om te komen tot een platform waarbinnen universiteiten, onderzoekscentra, bedrijven en overheden innovatieve ideeën met elkaar uit kunnen wisselen en uitwerken onder het mom van open innovatie.’
Bij wat voor vraagstukken wordt ILVO ingeschakeld?
Nathalie Bernaert: ‘In opdracht van tal van bedrijven en kennisinstellingen voeren wij onderzoek uit. De terreinen zijn heel breed. Van gewasbescherming tot plantengenetica en van de visserij tot klimaatvraagstukken. Daarnaast helpen we startende food ondernemers met de opschaling van hun productie. Op labschaal iets aantonen lukt vaak nog wel, maar de sprong maken naar industriële productie is een heel ander verhaal. Je moet eerst flink investeren in apparatuur om de nodige tests te kunnen doorlopen en te kunnen experimenteren. Ook kwaliteitsanalyses zijn noodzakelijk. Vandaar zijn wij zeven jaar geleden samen met Flanders’ FOOD gestart met Food Pilot.’
Vertel eens wat meer over Food Pilot?
Nathalie Bernaert: ‘Food Pilot is een testcentrum waarvan je als (startend) ondernemer gebruik kunt maken. Er staat professionele apparatuur waarmee je producties kan simuleren, van labschaal naar semi-industriële schaal. Zo helpen we om nieuwe, innovatieve producten het levenslicht te laten zien en dat is heel relevant. Zo blijft het niet alleen bij een goed idee.’
Welke bedrijven maken gebruik van Food Pilot of kloppen aan bij ILVO?
Nathalie Bernaert: ‘Het merendeel van onze klanten komt uit Vlaanderen, maar het aantal buitenlandse bedrijven groeit. Denk aan Nederland, maar ook Frankrijk, Engeland, Noorwegen of Duitsland. Zo’n 60 procent van ons klantenbestand bestaat uit kmo’s (mkb’s), de overige aanvragen komen van grote(re) bedrijven en kennisinstellingen.’
Veel Food from Food partners kloppen bij jullie aan…
Nathalie Bernaert: ‘Dat klopt, als ILVO hebben we de kennis en processingtechnologie in huis én kunnen we analyses uitvoeren. We zijn momenteel bij elf projecten van Food from Food betrokken. Het leuke is dat het een hele dynamische groep is, iedereen leert veel van elkaar. Zo zijn veel Nederlandse bedrijven heel ondernemend en creatief en vaak al ver op het gebied van het verwerken van reststromen, terwijl Vlamingen juist goed zijn in het vooruit denken en plannen. Ieder heeft zo zijn eigen aanpak.’
Op welke manier ondersteunen jullie?
Nathalie Bernaert: ‘Vaak hebben bedrijven zelf al een idee, een visie. Wij voegen daar kennis, praktijktesten en een netwerk aan toe. Samen kijken we naar de mogelijkheden en gaan we op een creatieve en innovatieve manier aan de slag.’
Nog meer Food from Food: www.foodfromfood.eu of Marie Demarcke
