AgriFood 4.0

Waarom dit project?

De Vlaamse groenten-en aardappelverwerkende industrie kan jaar na jaar mooie groeicijfers voorleggen. Het verderzetten van deze groei is evenwel niet vanzelfsprekend. Een sleutelfactor is de aanlevering van grondstoffen: die moet kunnen voldoen aan de toenemende vraag en kwalitatief hoogstaand van aard zijn. Dit is sterk afhankelijk van teeltefficiëntie in duurzame teeltsystemen, goede opbrengsten en de oogstperformantie van groenten en aardappelen. Een goede samenwerking met de telers en een uitgekiemde organisatie van de supply chain zijn dan ook succesbepalend.

Er zijn evenwel een aantal knelpunten: de beperkte beschikbaarheid van geschikte landbouwgronden in onze regio, het risico van bodemuitputting, ongunstige effecten van klimaatwijziging en het nijpend tekort aan seizoensarbeidskrachten. 

Als antwoord op deze uitdagingen komen voor de land- en tuinbouw in toenemende mate agriculture 4.0 (kortweg agri 4.0) technologieën ter beschikking waarmee de teler zijn bedrijfsmanagement kan verfijnen. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van data van bodemscans, gewassensoren, weersstations en opbrengstmetingen. Een gelijkaardige technologische evolutie zien we ook in de verwerking van groenten en aardappelen. Geheel passend in de industry 4.0 trend, en specifieker food 4.0, wordt daar nieuwe sensor- en datatechnologie, samen met automatisering en robotisering ingezet om procesefficiëntie en -capaciteit tot hogere niveaus te tillen.

Hoewel beide schakels in de keten logistiek met elkaar verbonden zijn, zijn hun technologieën en meer bepaald de data die ze genereren dat (nog) niet. Het connecteren ervan zou een agrifood 4.0 supply chain opleveren, waarmee de hoger geschetste uitdagingen nog effectiever en innovatiever zouden kunnen aangepakt worden. Op vandaag is het echter niet evident om goed af te bakenen wat er op korte termijn kan gerealiseerd worden en waarvoor nog bijkomend onderzoek nodig is of waar de prioriteiten moeten komen te liggen. 

Onderzoeksaanpak en resultaten

Agrifood 4.0 was een collectieve haalbaarheidsstudie (type VIS-CO) met als doel na te gaan welke evoluties in agri 4.0 en agrifood 4.0 er zich aandienen en om samen met de diverse partijen in de supply chain (landbouwers en telers, verwerkende industrie, handelaars en machine- en technologieaanbieders) te bepalen welke technologische en digitale transformaties doorheen deze waardeketen mogelijk en wenselijk zijn om de groei van de Vlaamse groenten- en aardappelverwerkende industrie verder te bewerkstelligen en te zoeken naar gezamenlijke win-wins. 

Door een combinatie van individuele bevragingen, groepssessies met verschillende spelers uit de keten en literatuuronderzoek werden de gezamenlijke doelen voor de keten met perspectief op 2030 uitgezet in een roadmap. Deze roadmap bevat verschillende concepten – thematische puzzelstukken – die samen de puzzel vormen om deze doelstellingen te bereiken.

Toegang tot de projectresultaten

Het resultaat van deze strategische oefening is terug te vinden in de roadmaps ‘Van aardappel tot friet’ en ‘Van groente tot veggie’. De volledige roadmaps vindt u achter de links. Daarin vindt men de concepten ‘Internet of Potato’ en ‘Vegintelligence’. Deze zijn erop gericht om het potentieel te ontluiken van agri 4.0, food4.0 en de agrifood 4.0 interconnectie voor respectievelijk de aardappel- en groenteverwerkende waardeketens.

Met deze roadmaps willen we de economische (internationale) positie van de groenten- en aardappelverwerkende sector verder verstevigen.

Projectpartners

Flanders’ FOOD beheert en coördineerde het project. Het project werd uitgewerkt in samenwerking met:

• Belgapom, de erkende beroepsvereniging voor de Belgische aardappelhandel en –verwerking
• Vegebe, de erkende beroepsvereniging voor de Belgische handelaars en verwerkers van industriegroenten
• Inagro, onderzoeks- en voorlichtingscentrum voor voor West-Vlaanderen relevante teelten
• ILVO, Eenheid Technologie & Voeding, onderzoeksdomein Agrotechniek
• Smart Digital Farming, innovatief bedrijfsnetwerk dat inzet op de digitalisering van de primaire sector (cluster van 28 bedrijven)

Vervolgacties

Roadmaps, en de concepten die daarin zijn opgesteld, zijn een vertrekpunt. Ze worden verder uitgewerkt via diverse vervolgacties, zoals de initiatie van (onderzoeks)projecten, investingen en nieuwe samenwerkingsverbanden. Via de concepten ‘Internet of Potato’ en ‘Vegintelligence’ kunnen deze zich specifiek richten naar de technologische en digitale transformatie van de aardappel- en groenteverwerkende waardeketens.