CIRCOPACK

Waarom dit project? 

Het efficiënt en duurzaam verpakken van voedingsmiddelen is een belangrijke uitdaging voor de voedingsindustrie. Enerzijds zijn voedingsverpakkingen cruciaal voor het behoud van de kwaliteit van verpakte voedingsproducten (om voedselverliezen te beperken), anderzijds moeten voedingsverpakkingen aan meer en meer eisen beantwoorden (functioneel, duurzaam, veilig, gebruiksvriendelijk, …). Bovendien weerspiegelt de Green Deal van de Europese Commissie zeer ambitieuze doelstellingen binnen Europa op het vlak van circulaire economie die een grote impact zullen hebben op de voedingsverpakking van de toekomst.

Bedrijven worden bijgevolg regelmatig geconfronteerd met de vraag welk type verpakkingsmateriaal het meest optimaal is voor de verpakking van een specifiek levensmiddel rekening houdend met behoud van kwaliteit én duurzaamheid. Om op een wetenschappelijk onderbouwde manier verschillende verpakkingsmaterialen met elkaar te kunnen vergelijken is een zogenaamde LCA (Life Cycle Analysis) noodzakelijk. Hierbij wordt de volledige keten (grondstoffen, productie, gebruik, end-of-life) van de combinatie ‘voedingsproduct-verpakkingsmateriaal’ in rekening gebracht. In het beslissingsproces moet rekening gehouden worden met de vereiste functionaliteit van de verpakking om het product optimaal te bewaren, met de mogelijke sorteer- en recyclagetechnieken (end-of-life) en hoe dit alles uiteindelijk de duurzaamheid van het verpakte product zal beïnvloeden.

Onderzoeksaanpak en resultaten

Met de steun van VLAIO kon het COOCK-project CIRCOPACK voedingsbedrijven in staat stellen een wetenschappelijk gefundeerde beslissing te nemen over het type verpakkingsmateriaal dat het meest geschikt was voor de verpakking van hun producten en dit rekening houdend met duurzaamheid en houdbaarheid van het levensmiddel. Verpakkingsproducenten konden eveneens op het vlak van functionaliteit en duurzaamheid diverse verpakkingstoepassingen aftoetsen. Door de interactie tussen verpakkingsproducenten, voedingsbedrijven én kennispartners kregen bedrijven bruikbare informatie over de performantie van sorteer- en recyclagetechnieken (mechanische en chemische recyclage, inclusief ontinkten) en in hoeverre gerecycleerde of biogebaseerde materialen geschikt waren voor het verpakken van specifieke voedingsproducten.

De functionaliteit van de verschillende verpakkingsmaterialen werd meegenomen in het project: mechanische eigenschappen, barrière-eigenschappen, sealeigenschappen, geureigenschappen, migratie... Diverse combinaties ‘voedingsproduct-verpakking’ werden tijdens (sensorische) houdbaarheidsexperimenten met elkaar vergeleken met het oog op een optimaal behoud van de (sensorische) kwaliteit en het minimaliseren van voedselverliezen.

Via cases werden LCA (Life Cycle Analysis) studies uitgevoerd voor een aantal geselecteerde levensmiddelengroepen, zodat verschillende verpakkingsconcepten met elkaar werden vergeleken. Op die manier konden de huidige, conventionele verpakkingsmaterialen afgetoetst worden ten opzichte van alternatieve gerecycleerde of biogebaseerde materialen. De bekomen resultaten waren zeker niet altijd voorspelbaar en sommige vaststellingen kwamen niet overeen met de gangbare perceptie van consumenten.

Toegang tot de projectresultaten

Het CIRCOPACK-project is afgelopen sinds midden 2022. De projectresultaten kunnen besteld worden. De prijs is afhankelijk van de deelnameprijs voor het project, de ouderdom van de resultaten en de grootte (aantal werknemers) van het bedrijf. Voor meer info en/of een bestelling, neemt u best contact op met de projectbeheerder. De resultaten van de casestudies werden verwerkt in de CIRCOPACK-tool. Meer informatie over de CIRCOPACK-tool vind je op https://www.circopack.eu/.

Projectpartners

Het project werd beheerd door Flanders' FOOD en gecoördineerd door Pack4Food. Voor de uitvoering werd samengewerkt met diverse onderzoeksgroepen en -partners:

• Onderzoeksgroep Sustainable Systems Engineering (STEN), UGent
• Onderzoeksgroep Center For Polymer & Material Technologies (CPMT), UGent
• Onderzoeksgroep Industriële Biologische Wetenschappen (IBW), UGent
• Onderzoeksgroep Food Chemistry and Human Nutrition (nutriFOODchem), UGent
• Onderzoeksgroep voor Levensmiddelenmicrobiologie en -Conservering (LFMFP), UGent
• Onderzoeksgroep Materials and Packaging Research & Services (MPR&S), UHasselt
• SENSTECH-SENSNET vzw

Vervolgacties

Aangezien de consumentenperceptie van een duurzame voedselverpakking niet altijd overeenstemt met de werkelijke duurzaamheid van een verpakking, zoals berekend in LCA studies, werd het TACTIC-project opgestart. Tijdens dit project zal de nadruk liggen op de ontwikkeling van communicatiestrategieën om consumenten te informeren omtrent de duurzaamheid van voedselverpakkingen.

De resultaten van het CIRCOPACK-project werden samengebracht in een interessante tool, de CIRCOPACK-tool, die bedrijven in staat stelt om onderbouwde beslissingen te nemen over de duurzaamheid van een (vernieuwd) verpakkingsconcept. Gebruikers van de CIRCOPACK-tool kunnen de milieu-impact van een bepaalde primaire verpakking simuleren en/of de ecologische voetafdruk van een combinatie ‘voedingsproduct-verpakking’ simuleren. Voor de ecologische voetafdruk (EV) worden zowel ‘resource footprint’, ‘global warming potential’ (GWP) als een ‘total impact score’ weergegeven.

Meer informatie over de CIRCOPACK-tool vind je op https://www.circopack.eu/.