Het Europese project B-Resilient gaf kmo’s de kans om steun aan te vragen voor innovatieve projecten op vlak van biomassavalorisatie. Er werden twee oproepen gelanceerd, waarbij drie Vlaamse bedrijven een subsidie binnenhaalden: Trotec, NovelYeast and B3ET. In twee eerdere artikels kon je meer lezen over het project van Trotec en het project van NovelYeast. In dit artikel is het project van B3ET aan de beurt.
OVER HET PROJECT
Het VAN-APPLE TREE project had als doel om de biomassa van gerooide appelbomen, die nu meestal wordt verbrand, om te zetten in een portfolio van hoogwaardige, bio-gebaseerde ingrediënten, met als eerste doel vanilline. Door het combineren van groene extractie, lignine-voorbehandeling en cascaderende valorisatie, streefde het consortium ernaar fossiele chemicaliën te vervangen, nieuwe inkomstenstromen te creëren en CO₂-uitstoot te verminderen.
De partners in het project waren B3ET (Bio-Based Business Ecosystem Transformator), een kmo opgericht in 2022 met drie werknemers die appelhoutbiomassa omzet in biogebaseerde producten, en Plinius Labs, een kmo die zich specialiseert in natuurlijke chemie en het optimaliseren van voorbehandelingsmethodes voor biomassaconversie. Tot slot werden ook Odisee Hogeschool en VITO betrokken in het project. Samen vormden deze partners een compacte waardeketen van grondstof tot producttoepassing, stevig verankerd in Vlaanderen.
RESULTATEN
In het project werd een methode ontwikkeld om lignine te extraheren uit appelhout onder ‘natuurlijke’ condities, conform de EU-regelgeving voor natuurlijke aroma’s. Het eerste plan om daarna natuurlijke vanilline te produceren uit de lignine bleek niet haalbaar. Analyse wees namelijk uit dat appelhoutlignine onvoldoende guaiacyl bevat, wat nodig is als precursor voor vanilline.
Alternatieve valorisatieroutes voor de volledige boom werden bekeken en daaruit kwamen drie interessante mogelijkheden:
- extractie van antioxidant polyfenolen
- productie van cosmetische lignine
- productie van OSB-vezels voor de houtindustrie en cellulosepulp voor de papierindustrie. Deze pistes worden na het project verder onderzocht en uitgewerkt
Een LCA-analyse wees uit dat valorisatie van gerooide appelbomen leidt tot een reductie van ongeveer 2,75 ton CO2-uitstoot per ton verwerkte biomassa. De reductie zit hem in het vermijden van het verbranden van de appelbomen, de lagere uitstoot van antioxidant extractie t.o.v. fossiele antioxidanten, het gebruik van upcycled hout in OSB-productie in plaats van nieuw hout en het gebruik van celluloserijk appelhoutpulp in plaats van de traditionele kraftpulp voor de productie van papier.
Hoewel het initiële plan rond vanillineproductie niet lukte, werden in het project toch interessante valorisatiepistes gecreëerd. Ook werd een sterk regionaal netwerk uitgebouwd tussen appelboomtelers, onderzoeksinstellingen en industrie.