Grondstoffen worden steeds duurder en de stijgende energieprijzen baren iedereen zorgen. Toch biedt innovatie een oplossing om met z’n allen energie-onafhankelijker te worden. Het is ook wat maaltijdorganisatie Ruddersstove doet met het project “Meals on green wheels”. Ze zetten in op duurzaamheid, door een groene transitie. Het nieuwe elektrisch wagenpark is er een onderdeel van. Flanders’ FOOD ging in gesprek met Flore Teerlinck, expert Beleid & Kwaliteit van Ruddersstove. Ze vertelt over de groene shift binnen de organisatie.
Kan je Ruddersstove kort voorstellen? Wat doen jullie precies?
"Ruddersstove is een non-profit maaltijdorganisatie waar maaltijdzorg centraal staat. Wij vallen als vereniging onder de koepel OCMW Brugge. We bereiden en leveren lekkere gezonde maaltijden, aangepast aan de zorgnood van elke klant. Dat is onze kerntaak. Door maaltijden te personaliseren en aan te passen volgens de noden van klant, onderscheiden we ons op de markt en daarin gaan we vrij ver."
"Maaltijden kunnen op maat aangepast worden voor een specifiek dieet. We bereiden indien nodig glutenarm, lactosearm, zoutarm of voor mensen met diabetes. We houden rekening met de gewenste textuur. Maaltijden worden gesneden, zacht bereid of gemixt indien nodig. Persoonlijke wensen en voorkeuren van de klant zijn onze leidraad en als de klant iets niet lust, kunnen we dat uit het menu schrappen."
Hoe gebeurt dit in de praktijk?
"Wij hebben een softwaresysteem waarmee we de specifieke keuzes van de klant doorgeven. Dit systeem staat in verbinding met onze keuken en de medewerkers worden getraind om hiermee te werken. De aankoop van grondstoffen, de bereiding en de menusamenstelling op maat van de klant: het wordt allemaal via onze software aangestuurd."
Wie zijn jullie belangrijkste klanten?
"Wij zijn actief in regio Brugge, Oostkamp, Zedelgem, Jabbeke en Blankenberge. Daarnaast bieden we elke dag zo’n 2.000 maaltijden aan in dienstencentra, buurtcentra en aan huis. Ruddersstove levert ook maaltijden in woon- en zorgcentra, dagverzorgingscentra, kinderdagverblijven en voorzieningen voor personen met een beperking."
"Onze niche is uiteraard seniorenzorg. Daar proberen we met ver doorgedreven personalisatie van maaltijden de levenskwaliteit van 65-plussers te ondersteunen en te vergroten. We vervullen zelfs een maatschappelijke rol in de preventie van ondervoeding. Om mensen langer thuis te kunnen laten wonen, werken we samen met een multidisciplinair team en andere zorgpartners."
In het voorjaar van 2022 werd “meals on green wheels” gelanceerd. Wat houdt dit precies in?
"Voor de bezorging van onze maaltijden gebruiken we een twintigtal wagens die maaltijden gekoeld of warm transporteren. Dit wagenpark wordt stap voor stap vervangen door elektrische voertuigen. Die worden opgeladen aan laadpalen die verbonden zijn met zonnepanelen op onze parking: zo willen we onze CO2-uitstoot drastisch doen dalen en groene maaltijdzorg voorzien."
"Momenteel rijden vijftig maaltijdbezorgers al met zes elektrische wagens rond, dat worden op termijn 14 wagens. Tegen 2032 willen we enkel nog elektrisch rijden. In samenwerking met de verschillende gemeenten kunnen we via efficiëntiewinst zo’n duurzaam project realiseren. Het maakt de duurzame logistiek haalbaar en verantwoord."
Zitten er valkuilen of drempels in de realisatie van dit verhaal?
"De levering van gekoelde en warme maaltijden op elektriciteit technologisch haalbaar maken: dat was een forse uitdaging. Onze vertrouwde warmhoudboxen moesten in de elektrische auto’s passen. Aangezien we voorloper zijn met dit verhaal, moest er eerst een marktverkenning gebeuren. We zijn ermee gestart in 2020 en hebben een aantal tests gedaan over de condities van onze bezorging."
"Onze elektrische wagens kunnen ongeveer 130 kilometer afleggen, maar veel hangt af van externe parameters. Het gebruik van airconditioning, de frequentie van stoppen en herstarten: het speelt allemaal een rol. Ook het afstemmen van de laadpalen op de wagens én de momenten waarop die beschikbaar zijn om te laden, daar komt aardig wat denk- en planwerk bij kijken."
Wat was de drijfveer om met ‘Meals on green wheels’ van start te gaan?
"Het Brugs beleidsplan stelt dat de CO2-uitstoot tegen 2025 met 40 % moet dalen, als we als overheidsorganisatie het goede voorbeeld willen geven. We bereiden ons dus voor op toekomstige eisen, maar willen vooral tonen dat het mogelijk is om groene logistiek te realiseren."
Vereist de shift naar nieuwe energie een grote aanpassing van de medewerkers?
"De overstap is verrassend vlot verlopen. Onze medewerkers zijn heel enthousiast en fier op dit project. Ze rijden ook graag met de elektrische wagens, omwille van het rijplezier en het akoestisch comfort. De grootste aanpassing zat in het leren laden, maar onze bezorgers hebben hiervoor een opleiding gekregen in kleine groepen. De eerste elektrische wagens gingen in maart 2022 de baan op en zijn ondertussen het nieuwe normaal."
Zijn er plannen om verder te investeren in duurzame technologieën of producten? Hoe zit het met verpakking, reinigingsmiddelen en dergelijke?
"We hebben nog veel plannen. Om het gebruik van fossiele brandstoffen af te bouwen, gaan we aansluiten op het warmtenet van Brugge. Daarvoor worden de nodige verbouwingen nu al ingepland. Voor de vaat zijn we 100 % overgeschakeld op ecologische reinigingsmiddelen, voor de keukenreiniging zitten we aan 60 % transitie. Dat moet op termijn 100 % worden."
"En Ruddersstove investeert uiteraard in duurzame verpakkingsmaterialen. We voldoen aan de huidige wetgeving en zetten de laatste stappen richting herbruikbaar materiaal. Tot slot hebben we de ambitie om een deelwagenplatform te starten waarbij onze wagens ten dienste staan van andere maaltijdbezorgers als wij niet onderweg zijn."
"Zo streven we naar maximale duurzaamheid en efficiëntie. Voor de toekomst denken we na over meer lokale producten, experimenteren met urban farming en een eiwitshift in het maaltijdaanbod. Het verhaal is dus nog niet afgerond."
Jullie collega Isabelle Devriendt, lid van ons Roadmapcomité Zorg, onderstreept dat jullie meewerken aan de strijd tegen voedselverlies. Hoe gebeurt dat?
"Er is een duidelijk omschreven food waste management binnen Ruddersstove. Voedseloverschotten als afvalfractie proberen we te vermijden. We schenken die overschotten aan sociale voorzieningen zoals onze sociale kruidenier De Kaba, de Voedselbank of het distributieplatform Flavour."
"Flavour is een Europees project waarin Stad Brugge en Welzijnsvereniging ’t Sas participeren. Het loopt in september af en wordt dan operationeel ingekanteld in Ruddersstove. We willen gaan samenwerken met andere gemeenten, door voedseloverschotten van supermarkten aan te bieden aan klanten binnen de sociale sector. Zij kunnen deze producten op hun buurt inzetten om armoede te bestrijden. De praktische regeling rond ophalen van voedselresten wordt zo weggenomen bij de sociale actoren. Het voedselafval dat echt overblijft, wordt gescheiden en gebruikt voor productie van biogas."
Het is een brede waaier van duurzame en maatschappelijke initiatieven. Welke aanbevelingen geeft Ruddersstove nog aan de sector om ‘samen weerbaarder’ te worden?
"Blijven geloven in de kracht van samenwerking, daar draait het om. Op eigen houtje spelen, is geen ideale keuze. De grootse initiatieven bij Ruddersstove zijn enkel mogelijk omdat we de handen in elkaar slaan met andere partners. Het draait voortdurend om durven investeren en innoveren, zelfs al is de return niet meteen zichtbaar."
Een mooie afsluiter en een goede inspiratiebron voor andere bedrijven. Dank voor dit gesprek!
