Vegicereus

Waarom dit project?

Voedselveiligheid is steeds een absolute topprioriteit voor de Vlaamse voedingsindustrie. Het garanderen van de voedselveiligheid is niet alleen essentieel voor het runnen van een voedingsbedrijf maar vormt ook een cruciale voorwaarde voor toegang tot zowel binnenlandse als internationale markten. 

Tegelijkertijd zien we belangrijke trends in het consumentengedrag. In een wereld waarin alles steeds sneller gaat en mensen minder tijd hebben om uitgebreid te koken, groeit de vraag naar kant-en-klare levensmiddelen. Bovendien heeft de opkomst van plantaardige voeding een enorme vlucht genomen, met een steeds breder aanbod aan plant-based producten. Dit project richt zich specifiek op het waarborgen van de microbiële voedselveiligheid van kant-en-klare, plant-based levensmiddelen, al vanaf de productontwikkelingsfase.

Momenteel borgen voedingsbedrijven de microbiële voedselveiligheid van een kant-en-klare levensmiddel op basis van challengetesten. Zulke testen bepalen de microbiële groei tijdens de bewaring na een opzettelijke besmetting van een kant-en-klare levensmiddel onder een relevante tijd-temperatuur-combinatie. Deze manier van werken is echter zeer specifiek voor een bepaald product en temperatuursprofiel. Challengetesten vergen tevens veel tijd, middelen en een uitgerust laboratorium en zijn bijgevolg ook relatief duur.  

Vegicereus is ontstaan uit de vraag naar meer efficiënte, wetenschappelijk onderbouwde tools die reeds inzetbaar zijn tijdens de productontwikkeling.

Onderzoeksaanpak en verwachte resultaten

Vegicereus is een collectief onderzoeks-, ontwikkelings- en kennisverspreidingsproject (type COOCK+).

Het projectconsortium heeft als doel rekentools te ontwikkelen en te implementeren die voedingsbedrijven ondersteunen bij het borgen van de microbiële voedselveiligheid tijdens de ontwikkeling van nieuwe kant-en-klare, plant-based levensmiddelen. De focus ligt op het voorspellen van de groei van twee relevante voedselpathogenen: Bacillus cereus en Listeria monocytogenes, tot niveaus die geen risico vormen voor de voedselveiligheid en dit door juiste keuzes te maken in productrecepturen en bewaarcondities.

Ontwikkeling van een predictief model

Voor hittebehandelde, psychrotrofe B. cereus sporen worden verschillende stappen (screening stammen, datageneratie, modellering, validatie) doorlopen voor de ontwikkeling van een predictief model. Dit model gebaseerd op het gamma concept wordt gevalideerd in plant-based levensmiddelen uit vier verschillende categorieën:

1. eiwitrijke matrix
2. zetmeelrijke matrix
3. polysachariderijke gestructureerde matrix
4. groente-gebaseerde matrix

Voor L. monocytogenes wordt het predictief model gebaseerd op reeds bestaande modellen dat gevalideerd wordt in dezelfde vier categorieën van plant-based levensmiddelen.

Het project zal twee voorspellende groeimodellen (rekentools) opleveren waarmee voedingsbedrijven zelfstandig aan de slag kunnen na een passende opleiding en ondersteuning. Deze tools maken het mogelijk om de microbiële voedselveiligheid efficiënter en al in een vroeg stadium van de productontwikkeling te waarborgen.

Doelgroep

Dit project richt zich op:

• Voedingsbedrijven die kant-en-klare plant-base levensmiddelen op de markt brengen: ready-to-eat en ready-to-cook, gekoeld bewaard. Denk aan conventionele producten zoals aardappelpuree of bereide maaltijden en innovatieve producten zoals vegetarische spreads, plantaardige vleesalternatieven en charcuterie of zuivelalternatieven.
• Leveranciers/producenten van ingrediënten en additieven
• Consultants die kwaliteit- en voedselveiligheidsdiensten aanbieden
• Retailers

Projectpartners

Flanders’ FOOD beheert en coördineert het project. De uitvoering is in samenwerking met Universiteit Gent, Faculteit bio-ingenieurswetenschappen, onderzoeksgroep levensmicrobiologie en -conservering onder leiding van Prof. Frank Devlieghere (Frank.Devlieghere@UGent.be).

Deelnemen?

Het project is gestart in april 2025 en loopt tot en met maart 2028 (projectduur 3 jaar). Om de resultaten zo relevant mogelijk te maken, heeft het project een begeleidingsgroep. Deze bestaat uit voedingsbedrijven, ingrediëntenleveranciers en retailers. Deelname aan de begeleidingsgroep is mogelijk tot het einde van het project.

Deelnameprijs en voorwaarden

Deelname kan aan volgende voorwaarden: 

• Lid zijn van Flanders' FOOD, gedurende de lopende kalenderjaren (3 jaar) van het project
• Projectbijdrage afhankelijk van de bedrijfsgrootte:
  • GO: 30.000 EUR of 10.000 EUR/jaar
  • MO: 15.000 EUR of 5.000 EUR/jaar
  • KO: 7.500 EUR of 2.500 EUR/jaar 

Bij toetreden in een latere fase van het project wordt projectbijdrage en lidmaatschap FF met terugwerkende kracht aangerekend.